Materiał wybuchowy, który w bardzo łatwy sposób wybucha.
Wybuch - czyli destabilizacja energetyczna następuje poprzez bodziec elektryczny, termiczny lub mechaniczny.
Jest stosowany jako inicjator wybuchów materiałów o wyższej stabilności, np. w nabojach, granatach czy materiałach kruszących - np. trotylu.
Rolę detonatora mogą pełnić spłonki lub ładunki odpowiedniego materiału wybuchowego, np. azydku ołowiu, piorunianu rtęci.
W roku 1866, szwedzki przemysłowiec i naukowiec Alfred Nobel wynalazł oprócz dynamitu również detonator. Okazało się bowiem, że dynamit w przeciwieństwie do nitrogliceryny nawet mocno uderzony nie wybuchał, konieczne więc było zainicjowanie wybuchu jakimś mniejszym, początkowym wybuchem. Detonator Nobla, wykonany z piorunianu rtęciowego gwałtownie wybuchał przy zapaleniu i to okazało się wystarczające.
Dotąd, jako detonatory używane były związki ołowiu, przez co na poligonach i strzelnicach stężenie tego pierwiastka wielokrotnie przekraczało dozwolone normy, szkodząc nie tylko środowisku naturalnemu, ale również żołnierzom, czy ćwiczącym strzelanie policjantom.
Obecnie prowadzone są prace na nowoczesnymi - przyjaznymi środowisku - materiałami, które można byłoby wykorzystać, jako "zielone" zamienniki dla innych toksycznych, dziś stosowanych, materiałów wybuchowych.
Detonator służył czasami również jako środek pomocny przy pomiarze głębokości wody - detonator podwodny, czyli mały ładunek wybuchowy, detonowany za burtą okrętu był stosowany przed wprowadzeniem echosondy. Czas powrotu fali odbitej od dna określał, jaka jest w tym miejscu głębokość 
