Materiał piśmienny wytwarzany z włókien rośliny o tej samej nazwie.
Był używany w Egipcie od III tysiąclecia p.n.e.
W starożytności rozpowszechniony był w krajach śródziemnomorskich.
Z cienkich, szerokich włókien papirusu sklejano arkusze, które prasowano i suszono na słońcu.
Następnie arkusze łączono w zwoje, zazwyczaj szerokości do 30 cm i długości kilku metrów, a niekiedy mające kilkadziesiąt metrów długości.
Papirus był materiałem stosunkowo kruchym i nietrwałym. W średniowieczu został wyparty przez papier.
Produkcja papirusu:
Papirus zajmował bardzo ważną rolę w egipskim eksporcie. Starożytni używali go jako środka płatniczego, dlatego też jego produkcja, podobnie jak dzisiaj prawo do drukowania banknotów, została objęta państwowym monopolem i otoczona ścisłą tajemnicą.
Cibora papirusowa, z której go wytwarzano, rosła obficie wzdłuż brzegów Nilu, wyprodukowanie beli papirusu nie było więc kosztowne.
Z jednej łodygi uzyskiwano około dwudziestu kart, mających średnio osiemnaście centymetrów wysokości i dwadzieścia kilka centymetrów szerokości. Następnie łączono je klejem (sporządzonym z wody, mąki i octu) tworząc zwój. Liczba kart w zwoju zazwyczaj nie przekraczała dwudziestu. Cały proces produkcji trwał około dwóch tygodni.
Papirus pozostał podstawowym materiałem piśmienniczym wczesnego średniowiecza - w kancelarii papieskiej używano go aż do XI wieku
Etapy produkcji papirusu:
Tylko dolna część łodygi cibory papirusowej, o długości 50 - 60 centymetrów, nadaje się do produkcji (obrana z pokrywającego ją łyka).
Obrane łodygi tnie się na długie, wąskie paski. Następnie są one segregowane i ugniatane. Później układa się je w równe pęczki.
Warstwy pasków układa się na formie - jedną pionowo, drugą poziomo - starając się, aby brzegi pasków zachodziły na siebie