REKLAMY

Ocena użytkowników: 4 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka nieaktywna
 
okulary

Już w starożytności znajdujemy sporadyczne wzmianki o próbach sztucznego potęgowania siły wzroku.

Nie mamy jednak żadnego dowodu na to, że w starożytności używano okularów.

Podobno cesarz Neron (I wiek n.e.), miał przyglądać się igrzyskom przez odpowiednio oszlifowany szmaragd. Dopiero jednak wynalezienie soczewek utorowało drogę powstania okularów.

Najwcześniej, być może już w V wieku, używano okularów w Chinach. Marco Polo widział je tam w 1270 roku (donosił, że Chińczycy do czytania używają szkieł utrzymywanych na miejscu przez druty zaczepione za uszy). Pierwszą w historii osobą, która wspomniała o użyteczności wypukłych szkieł przy czytaniu (XIII wiek) był angielski mnich Roger Bacon.

REKLAMY

Marco PoloNie wiadomo na pewno, kiedy dokładnie okulary weszły do powszechnego użycia w Europie. Wielu wierzy, że miało to miejsce w Toskanii pod koniec XIII wieku, kiedy dostępne stały się pierwsze wypukłe soczewki polepszające widzenie z bliska. Toskańska tradycja za wynalazcę okularów uważa naukowca z Florencji - Salvino degli Armati (Salvino D'Armato). Około 1280 roku użył on pary wypukłych soczewek, by skorygować dalekowzroczność.

Pierwsza autentyczna wzmianka podaje, że zakonnik, dominikanin Alessandro della Spina swoje okulary wykonał we Florencji około roku 1286. Ich opis został znaleziony w tekście mowy pogrzebowej za tegoż zakonnika - zmarłego w 1313 roku. Według tego dokumentu, który dotrwał do naszych czasów w Kronice Łacińskiej Zakonu Dominikanów St. Catherine w Pizie, zakonnik widział kiedyś egzemplarz okularów i je skopiował.
Pierwsze potwierdzone informacje o użyciu okularów, jako narzędzia korygującego wzrok, mówią o roku 1305. Początkowo oprawki robiono z drewna, kości, skóry, a nawet ze złota i srebra.
oprawki szylkretoweDo produkcji oprawek używano również szylkretu. Natomiast do produkcji soczewek wykorzystywano kryształ górski i kwarc.

kamienie do czytaniaZnacznie wcześniej, płasko-wypukłe soczewki ze szkła lub kwarcu kładziono po prostu na kartach z tekstem. Nikt wtedy nie znał słowa okulary, a soczewki te nazywano po prostu kamieniami do czytania.
Już w XIV wieku we Włoszech, można było spotkać na ulicy ludzi noszących okulary posiadające wypukłe soczewki do korygowania dalekowzroczności (dość powszechnej w starszym wieku). Dopiero w drugiej połowie XV wieku w Niemczech, pojawiły się okulary dla krótkowidzów z soczewkami wklęsłymi.
Pierwszym obrazem z wizerunkiem okularów jest portret kardynała Huguesa de Saint-Cher, namalowany w 1352 roku przez Tommasa da Modena.

REKLAMY

Okulary nie zyskały sobie szybko popularności. Główną przeszkodą była słaba jakość szlifowanych soczewek - ich powierzchnia nie była gładka, dokładność zakrzywienia powierzchni pozostawiała wiele do życzenia. Rozpowszechniły się dopiero wraz z rozwojem czytelnictwa, będącym naturalnym następstwem wynalezienia druku. Był to duży bodziec dla unowocześnienia technologii wykonywania soczewek, które początkowo były prawie na pewno wytwarzane tylko z kryształów górskich lub z berylu. Dopiero w miarę rozwoju produkcji szkła, soczewki zaczęto produkować z tego właśnie materiału.

  • okulary1
  • okulary2
  • okulary3
  • okulary4
  • okulary5
  • okulary6
  • okulary7

W XVI wieku bardzo rozwinęło się zapotrzebowanie na okulary, szczególnie w płn. Włoszech i płd. Niemczech. Ten wzmożony popyt spowodowany był m.in. faktem, że wraz ze wzrostem ilości książek więcej ludzi niż dotychczas posiadło umiejętność czytania. To z kolei spowodowało udoskonalanie sztuki szlifowania soczewek, co w konsekwencji spowodowało wynalezienie teleskopu, lunety, a później mikroskopu.

Równocześnie rozwijała się technologia produkcji oprawek.
Aż do XVIII wieku okulary noszono zamocowane jedynie na nosie, lub po prostu trzymano oprawki przed oczami. Pierwsze okulary (ze sztywnymi zausznikami) skonstruował londyński optyk Edward Scarlett w 1727 roku. Dwadzieścia pięć lat później, inny Brytyjczyk James Ayscough udoskonalił wynalazek, wprowadzając zawiasy, które sprawiły, że odtąd zauszniki były składane.


Pierwsze szkła dwuogniskowe zostały wykonane w roku 1784 dla Benjamina Franklina (sam je wynalazł), szkła cylindryczne wyrównujące astygmatyzm sporządził w 1827 roku astronom angielski George Airy, a w 1877 roku zastosowano po raz pierwszy szkła kontaktowe dla ochrony gałki ocznej po operacyjnym usunięciu powieki (pomysł szkieł kontaktowych pochodzi od J. Herschela). Rozpowszechniły się one jednak dopiero na początku XX wieku.

W roku 1929 amerykański chemik Edwin H. Land zastosował w okularach filtr polaryzacyjny, stosowany później m.in. w okularach słonecznych. 

Kiedyś tylko dla najbogatszych, dzisiaj właściwie każdego na nie stać. W Chinach w hurcie można je już kupić za 1,5 dolara za sztukę. Padają i tutaj swojego rodzaju rekordy. Za "zwykłe" tytanowe oprawki Louisa Vuittona model Evasion, trzeba zapłacić ponad tysiąc dolarów!
To i tak niewiele przy ozdobionych diamentami okularach Choparda - trzeba za nie zapłacić ponad 400 tysięcy dolarów. Aż strach nosić, bo przecież można zgubić 

Ciekawostki:
Ponoć jedyne w świecie muzeum okularów, gdzie można zobaczyć wszystko, co w tej dziedzinie człowiek wymyślił w różnych krajach i na wszystkich kontynentach, znajduje się we francuskich Dolomitach, w wiosce Tai.
Chyba najstarsze zachowane okulary z rogową oprawą znaleziono w Elblągu - pochodzą z XV wieku!
Według Światowej Organizacji Zdrowia, w 2020 roku okularów będzie musiało używać ponad 5 miliardów ludzi na całej Ziemi!

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj