Telefon – (gr. tele = zdalny + gr. phoné = głos) – urządzenie pozwalające na dwustronne przesyłanie głosu na odległość, pomiędzy dwoma lub większą liczbą aparatów.
Głównymi częściami aparatu telefonicznego są: mikrofon przetwarzający dźwięki na sygnały elektryczne, słuchawka (lub głośnik) przetwarzająca sygnały elektryczne na dźwięki, oraz klawiatura.
Prawzorem telefonu był tzw. telefon nitkowy - rodzaj zabawki znanej w dawnych Chinach; rozmawiano na odległość za pomocą dwóch płaskich kubków i naprężonego pomiędzy nimi cienkiego sznurka.
W 1667 eksperymentował z takim telefonem uczony angielski Robert Hooke (1635 - 1703), porozumiewając się na odległość 800 metrów.
W 1857 roku Antonio Meucci - włoski emigrant mieszkający w Stanach Zjednoczonych, opracował zasady działania telefonu i zbudował jego prototyp - to on powinien być uznawany za ojca telefonu, jednak brak pieniędzy nie pozwolił mu na ich opatentowanie.
W 1861 roku, niemiecki nauczyciel Johann Philipp Reis demonstrował we Frankfurcie nad Menem wynaleziony przez siebie telefon elektryczny przekazujący poprawnie regularne tony (muzykę), ale zniekształcający ludzką mowę.
Za twórcę praktycznego telefonu elektromagnetycznego, uznany został amerykański nauczyciel głuchoniemych Alexander Graham Bell. Skonstruował go w 1876 roku, wspólnie z Thomasem A. Watsonem.
Pierwsze zdanie wypowiedziane przez telefon brzmiało: "Panie Watson, proszę tutaj przyjść, potrzebuję pana".
Zasada działania jego telefonu, była bardzo prosta: wynalazca użył cienkiej membrany, która drgała pod wpływem ludzkiego głosu. Membranę umieścił następnie w polu magnetycznym elektromagnesu. Pod wpływem drgań zmieniało się pole magnetyczne, a przez to powstawały niewielkie skoki napięcia. Na drugim końcu przewodu drgania prądu były ponownie zamieniane na drgania membrany. Tak oto powstało pierwsze urządzenie, przenoszące głos za pomocą prądu elektrycznego.
14 lutego 1876 roku Bell zgłosił wniosek na telefon nr. 174 465 do urzędu patentowego. Zademonstrowany publicznie w tym samym roku na Wystawie Stulecia w Filadelfii szybko się upowszechnił w USA i w Europie. Reklamowano go, przeprowadzając publiczne transmisje telefoniczne koncertów (m.in. w Warszawie w 1878 roku).
Warto tutaj wspomnieć o tym, że zaledwie dwie godziny później w urzędzie patentowym zjawił się inny interesant, Elisha Gray, który złożył wniosek na urządzenie "do przekazywania głosu przez telegraf".
Dopiero po dwunastu latach trwania rozpraw sądowych, palmę pierwszeństwa przyznano konstrukcji Bella.
W tym samym czasie telefon udoskonalano w Menlo Park (fabryce wynalazków Edisona), wprowadzając do jego konstrukcji mikrofon węglowy, wynaleziony przez Thomasa A. Edisona, a następnie jeszcze doskonalszy mikrofon proszkowy, stworzony przez amerykańskiego uczonego Davida E. Hughesa (1831 - 1900).
Już w 1878 roku powstała w New Haven (USA) pierwsza na świecie ręczna centrala telefoniczna skonstruowana przez Amerykanina Almona B. Strowgera. Uruchomiono ją w stanie Connecticut, łączyła 21 numerów, a hasło zgłoszenia po podniesieniu słuchawki brzmiało "Ahoj, ahoj".
Kalendarium:
| Rok | Wydarzenie |
| 1877 | 26 maja Heinrich Stephan, naczelnik Głównego Urzędu Pocztowego w Berlinie, uruchomił w stolicy Niemiec pierwszą linię telefoniczną o długości ponad dwóch kilometrów. |
| 1878 | w lutym, światło dzienne ujrzała pierwsza książka telefoniczna wydana przez Okręgową Spółkę Telefoniczną z New Haven (USA). Książka zawierała 50 nazwisk. |
| 1880 | uruchomiono pierwszą w USA budkę telefoniczną. Miała ona swojego kasjera, który inkasował opłatę za połączenie. |
| 1889 | opatentowano płatny telefon. Połączenie można było uzyskać po wrzuceniu monety. |
| 1913 | w Paryżu uruchomiono pierwsze automatyczne budki telefoniczne. |
| 1923 | opatentowano telefon z obrotową tarczą. |
| 1946 | przeprowadzono pierwszą międzymiastową rozmowę telefoniczną z samochodu do samochodu. |
| 1955 | zbudowano pierwszy telefon zasilany energią słoneczną. |
| 1963 | do użytku weszły telefony z przyciskami. Czy potrafisz wyobrazić sobie telefon komórkowy z obrotową tarczą? |
| 1964 | w Nowym Jorku, Chicago i Waszyngtonie pojawiły się pierwsze budki wideofonów. Trzy minuty rozmowy kosztowały od 16 do 21 dolarów. |
| 1973 | po raz pierwszy wykonano rozmowę z telefonu komórkowego. |
| 1976 | we Włoszech weszły do użytku pierwsze karty telefoniczne - dla ochrony budek przed wandalami szukającymi monet. Od początku istnienia miały pasek magnetyczny. |
Pionierami telefonii byli też Polacy: inżynier Henryk Machalski (1835 - 1919) opatentował w roku 1879 mikrofon proszkowy własnej produkcji i telefonem swego systemu transmitował w 1881 roku koncert z Żółkwi do Lwowa, a znany uczony i literat Julian Ochorowicz (1850 - 1917) dokonał w latach 1882 - 1887, pracując w Paryżu, wielu ulepszeń konstrukcyjnych telefonu, których część znalazła praktyczne zastosowanie.
Z biegiem czasu, w XX wieku, telefon stawał się coraz bardziej popularny, aż do kwietnia 1973 roku, kiedy to pojawił się pierwszy telefon komórkowy - dzisiaj wielu z nas nie wyobraża sobie życia bez tego małego, sprytnego urządzenia 
