REKLAMY

Ocena użytkowników: 4 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka nieaktywna
 
egipski statek żaglowy

Początkowo podczas pływania na wodzie, rolę pędnika pełniły ludzkie dłonie, z czasem gałęzie czy żerdzie.

Z chwilą jednak, kiedy człowiek zaczął pokonywać coraz dłuższe dystanse drogą wodną, pojawił się problem napędu łodzi, a potem statków. Z czasem pojawiły się  prymitywne wiosła składające się z okorowanych gałęzi, do których przytwierdzano kawałki drewna lub kory.

Właściwie przez całą starożytność wiosła stanowiły główny napęd okrętów, a nie da się ukryć, że wiosło, choćby najlepiej zrobione, wymaga od osoby która je obsługuje sporego wysiłku fizycznego - zwłaszcza kiedy taka jednostka pływająca płynie pod prąd...

Stąd pewnie pojawił się pomysł na wykorzystanie siły wiatru. Już w prymitywnych łódkach Aborygenów australijskich używano do tego celu liściastych krzaków.

REKLAMY

ożaglowanie statku rzymskiegoPierwszy znany wizerunek żagla pochodzi z około 5 tysięcy lat p.n.e. To w Egipcie po raz pierwszy spróbowano złapać wiatr w rozpięty na maszcie, pojedynczy żagiel.
Najstarszy zachowany model łodzi żaglowej datowany jest na około 3500 lat p.n.e. Dowodem na używanie żagla może być również prymitywny model z gliny, wykopany w Eridu w Mezopotamii: ma on gniazdo na maszt i otwory na liny.

W późniejszym okresie czasu, na statkach egipskich, a potem również na fenickich i greckich stosowano prostokątny żagiel rejowy, rozwieszany na maszcie umieszczanym pośrodku kadłuba (jak na ilustracjach).
Większe od egipskich, statki rzymskie miały na dziobie mały, pochyły drugi maszt zwany artemonem, z dodatkowym żaglem rejowym. Ponieważ żagle mogły być stawiane tylko wtedy, gdy wiał wiatr, to w okresach bezwietrznych, albo wówczas kiedy wiatr wiał z kierunku w którym akurat zamierzano płynąć, żeglarze używali nadal wioseł.

Wielkim krokiem naprzód stała się umiejętność żeglugi pod wiatr, poznana w Europie we wczesnym średniowieczu, a w Chinach jeszcze p.n.e.

W średniowieczu statki były jedno- lub dwumasztowcami z jedną kondygnacją żagli.  Dopiero pod koniec średniowiecza na holkach i karakach ustawiano po trzy maszty - główny, czyli grotmaszt, oraz mniejsze - fokmaszt (na dziobie) i bezanmaszt (na rufie). Na karakach miały one ożaglowanie mieszane - rejowe i łacińskie, zwiększające znacznie możliwości manewrowe statku.

W tym samym czasie nad grotżaglem pojawił się marsel, zapoczątkowujący drugą kondygnację żagli.

barkentyna Iskra
barkentyna Iskra
bark Europa
bark Europa
brygantyna Meindert
brygantyna Meindert
bryg Fryderyk Chopin
bryg Fryderyk Chopin
fregata Amerigo Vespucci
fregata Amerigo Vespucci
szkuner Schooner Linden
szkuner Schooner Linden
Previous Next Play Pause
1 2 3 4 5 6

W związku z ograniczoną długością drewnianych kadłubów, jedynym sposobem zwiększanie prędkości było powiększenie liczby żagli i ich łącznej powierzchni.

W II połowie XIX wieku największymi żaglowcami były klipry, a następnie windjammery. Ustalił się wówczas zachowany do dziś podział statków żaglowych na typy, w zależności od liczby masztów i rodzaju ożaglowania.

Wyróżnia się więc:

  • fregatę (trzy lub więcej masztów, ożaglowanie rejowe),
  • bark (trzy lub więcej  masztów, ożaglowanie gaflowe na bezanmaszcie, rejowe na pozostałych),
  • barkentynę (trzy maszty, ożaglowanie rejowe na fokmaszcie i gaflowe na pozostałych),
  • bryg (dwa maszty, ożaglowanie rejowe),
  • brygantynę (dwa maszty, ożaglowanie rejowe na fokmaszcie)
  • szkuner (dwa lub więcej masztów, ożaglowanie gaflowe)


Mniejsze typy żaglowców to statki półtoramasztowe lub jednomasztowe 

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj