REKLAMY
jedwabnik i kokon

Włókno otrzymywane z oprzędu jedwabnika (morwowego lub dębowego) w wyniku obróbki chemicznej.

Produkcja jedwabiu naturalnego (w każdym razie produkcja przemysłowa) zapoczątkowana została w Chinach nie później niż około 1000 lat p.n.e.

Stało się to zapewne około 2000 lat p.n.e., choć ojczyzną jedwabnika i początków jego wykorzystania były być może Indie na kilka tysięcy lat wcześniej.

Według legendy, przemysł jedwabiu naturalnego stworzyła cesarzowa Si-Ling-Chi, żona Hoang-tu, który panował około 2700 roku p.n.e. Cesarzowa zauważyła larwy przędące błyszczące kokony. Przez przypadek jeden z nich upuściła do wrzącej wody. Można zeń było wtedy wyciągnąć delikatną nić. Musiało jednak upłynąć czterysta lat, aby jedwabnictwo, jako przemysł, rozpowszechniło się w całym kraju. Cesarzową zaś okrzyknięto boginią, opiekunką jedwabnictwa.


REKLAMY

Nic dziwnego, że Chińczycy docenili jej dzieło. Jedwab stał się bowiem szybko źródłem bogactwa ich kraju. Sprzedawano go po cenach bardzo wysokich, często dosłownie "na wagę złota". W Chinach za udzielenie jakiejkolwiek informacji obcokrajowcowi na temat jedwabiu groziła kara śmierci. To z pewnością pomogło utrzymać monopol przez prawie 3000 lat.

W Chinach prowadzono racjonalną hodowlę jedwabników, a jedwab farbowano barwnikami naturalnymi. Od około 600 roku p.n.e. posługiwano się krosnami do tkania wzorzystego, które ulepszono w I wieku p.n.e. W tym też wieku zaczęto stosować mechaniczną odwijarkę jedwabiu naturalnego z kokonów.

jedwabny szlak - mapaW ostatnich stuleciach p.n.e. Chiny eksportowały jedwab naturalny na zachód tzw. szlakiem jedwabiu wiodącym z prowincji Kansu przez Kotlinę Tarymską, Kaszgar, Pamir, Samarkadę, Iran i Mezopotamię do Syrii. Chińczycy zaopatrywali w jedwab naturalny też Indie.
Szlak jedwabiu odegrał poważną rolę w wymianie technicznej pomiędzy Dalekim Wschodem a Zachodem.

Około 100 lat p.n.e. Rzymianie zetknęli się po raz pierwszy z jedwabiem naturalnym podczas walk z Partami, którzy sporządzali z niego swe sztandary. Około 50 roku p.n.e. Kleopatra VII zademonstrowała w Rzymie jedwabne szaty. Jedwab naturalny był w świecie śródziemnomorskim bardzo poszukiwany i kosztowny (podobno cesarza Marka Aureliusza nie stać było na sprawienie jedwabnej szaty swej żonie). Na temat pochodzenia jedwabiu krążyły legendy (na ogół sądzono, że jest on pochodzenia roślinnego).

jedwabne kimonaChińczycy starannie strzegli tajemnicy produkcji jedwabiu, zachowali nań monopol przez długie wieki. Dopiero w IV wieku jedwabnictwo przeniknęło do Korei i Japonii, a potem do Persji.

Zachód zapoznał się z jedwabiem na początku VI wieku (według legendy) dzięki dwóm irańskim mnichom nestoriańskim, którzy przemycili wewnątrz swych pielgrzymich kosturów jajeczka jedwabnika do Bizancjum.
Około 530 roku Bizancjum rozpoczęło własną produkcję jedwabiu. Stąd rozpowszechniła się ona na Grecję, Italię i Hiszpanię. W XII wieku z produkcją jedwabiu zapoznała się Francja. W tym okresie Italia posiadała już potężny przemysł jedwabniczy - od XIII wieku pracują tu już mechaniczne odwijarki i przędzarki jedwabiu napędzane energią wodną, których zasada działania nie uległa zmianie aż do XIX wieku.

 

REKLAMY

W XVII wieku jedwab naturalny znany jest we wszystkich krajach Europy m.in. w Polsce. Od drugiej połowy XIX wieku przemysł jedwabniczy ulega stale postępującej mechanizacji. Pojawia się również tzw. jedwab sztuczny. W Polsce istnieje obecnie duży ośrodek produkcji jedwabiu naturalnego w Milanówku 


Ciekawostka:

Amerykańskim lekarzom udało się w roku 2014 wykonać z jedwabiu specjalne śruby. Można przy ich pomocy leczyć złamane kości, ponieważ są bardzo wytrzymałe, łatwe do sterylizacji, mogą posłużyć do dostarczania antybiotyku, a w dodatku, po pewnym czasie wchłanianie są przez organizm - odpada więc zabieg ich wyciągania.

Znaki drogowe | Karta rowerowa | Karta rowerowa - to proste | Wiersze miłosne | 1000 pytań | Naj naj naj