Przyrząd pomiarowy do bezdotykowego pomiaru temperatury ciał.
Pierwszym, który ponoć skonstruował urządzenie mierzące bezstykowo temperaturę, był Pieter Musschenbroek z Holandii w roku 1731.
Trzydzieści jeden lat później, Josiah Wedgwood zastosował coś, co pozwoliło mu określać temperaturę wewnątrz pieca, podczas wypalania ceramiki.
Historia powstania pirometru działającego na zasadzie analizy promieniowania cieplnego, zaczęła się w roku 1800, kiedy to brytyjski fizyk William Herschel umieścił termometr rtęciowy w widmie optycznym uzyskanym z pryzmatu.
Eksperyment ten, pozwolił mu zmierzyć ilość energii cieplnej przenoszonej przez poszczególne kolory światła. Ku jego zaskoczeniu okazało się, że termometr najbardziej rozgrzewa się, gdy znajdzie się na nieoświetlonym polu poniżej czerwonego koloru. Doszedł do wniosku, iż istnieje niewidzialne dla oka promieniowanie "podczerwone", które transmituje ciepło w postaci niewidocznej fali świetlnej. Jego obserwacje przyczyniły się później do skonstruowania pirometru zdalnie mierzącego temperaturę, również do zbudowania termowizora (nie mylić z noktowizorem), który pozwala widzieć w ciemności obiekty cieplejsze od otoczenia.
W roku 1830 angielski chemik John Frederick Daniell skonstruował swój pirometr.
Przyrząd działa w oparciu o analizę promieniowania cieplnego, emitowanego przez badane ciała (wszystkie ciała o temperaturze wyższej od temperatury zera bezwzględnego emitują promieniowanie cieplne) - wykorzystuje zależność pomiędzy temperaturą ciała, a natężeniem promieniowania przez nie emitowanego. Służy do pomiarów temperatur o wartości od kilkuset do kilku tysięcy stopni Celsjusza.
Proste pirometry mierzą ilość energii emitowanej poprzez pomiar temperatury elementu, na który pada promieniowanie.
Do pomiaru temperatur powyżej 600°C używane są pirometry optyczne (tzw. częściowego promieniowania), w których jasność świecenia badanego obiektu jest porównywana z jasnością obiektu wzorcowego, np. rozżarzonego włókna żarówki.
Pirometr używany jest m.in. przez straż pożarną do mierzenia temperatury w momencie, gdy nie ma możliwości podejścia bezpośrednio do ognia, czy innego źródła ciepła 
