Jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epok neolitu i brązu.
Stonehenge położone jest w odległości 13 km od miasta Salisbury w hrabstwie Wiltshire w południowej Anglii.
Składa się z wałów ziemnych, które otaczają duży zespół stojących kamieni.
Najstarsze budowle, które zostały wzniesione w obrębie Stonehenge, postawiono już około 3100 lat p.n.e. Ogółem wyróżnia się trzy fazy, w których powstawało Stonehenge, ostatnia przypada na XVII-XVI wiek p.n.e.
Nie wszystkie elementy kręgów przetrwały do dziś. Dawniej budowla zawierała elementy drewniane oraz usypane z ziemi kopce, kurhany i wzniesienia.
Przypuszcza się, że całe Stonehenge otaczał wysoki wał oddzielony od budowli głęboką fosą.
Następnym elementem była droga, zwana Aleją do Kręgów. Ciągnęła się ona przez ponad 3 kilometry i miała szerokość 11 metrów. W czasach świetności jej krawędzie otaczał wał ziemny.
Do budowy tego imponującego do dzisiaj kromlechu (z celtyckiego crom - wygięty, lech - kamień) wykorzystano głazy sarsenowe oraz diabazy (potocznie nazywane błękitnymi kamieniami), które charakteryzują się niezwykłą trwałością.
Część z tych ogromnych głazów (w zagadkowy do dzisiaj sposób) przeniesiono z oddalonej o 30 kilometrów wychodni w Marlborough Downs. Badacze ustalili również, że przynajmniej część tzw. błękitnych kamieni Bluestones pochodzi z oddalonych o około 230 kilometrów wzgórz Perseli w Walii!!!
Naukowcy i archeolodzy uważają, że błękitnych kamieni było łącznie osiemdziesiąt. Do dnia dzisiejszego jednak przetrwały tylko 43 głazy. Ważą one od dwóch do czterech ton każdy.
Podkowa złożona z pięciu ogromnych trylitów, które stanowią kolejny element kręgów Stonehenge. Każdy z tych trylitów składa się z dwóch, dokładnie wyciosanych kamieni w formie prostokąta, z trzecim ułożonym na ich szczycie. Wysokość konstrukcji trylitów w Stonehenge to aż 9 metrów - taką wysokość ma 3-piętrowy blok!
Waga największych z głazów przekracza 40 ton, a średnia to 25 ton.
W napisanym przez Geoffreya z Monmouth w roku 1136 dziele: Historia Regum Britanniae (Historia Królów Brytanii), udział przy budowie Stonehenge przypisywano Merlinowi, jednej z postaci z arturiańskich legend.
Pomagać przy budowie miały podobno również mityczne olbrzymy
Zobacz film o budowli: