Zoopraksiskop (zoopraxiscope) to pierwowzór kinematografu.
Pierwsze próby stworzenia ruchomych obrazów podejmowano w pierwszej połowie XIX wieku, na długo przed powstaniem kinematografii.
Odbywało się to początkowo według następującej zasady: wykonywano szybko, jedna po drugiej, fotografie danej sceny, a następnie oglądano je w takim samym tempie.
Dawało to złudzenie ruchomego obrazu.W końcu lat siedemdziesiątych angielski fotografik, Eadweard Muybridge poproszony o zbadanie czy koń w kłusie ma w jakieś fazie swego ruchu wszystkie nogi w powietrzu, zrobił to, używając aż 36 aparatów fotograficznych do zrobienia następujących po sobie zdjęć migawkowych zwierzęcia.
W roku 1880 Muybridge skonstruował zoopraksiskop, w którym wykorzystał efekt stroboskopowy - seria szybkich błysków sprawia, że oko człowieka rejestruje ruch jako oddzielne, statyczne klatki. Po odwróceniu procesu powstało urządzenie rzutujące serię obrazów na ekran, co sprawiało wrażenie ruchu. Fotografie postaci w kolejnych stadiach ruchu, umieszczone były na szklanym dysku o średnicy 16 cali. Gdy dysk szybko się obracał, postać na ekranie zaczynała się poruszać.
Dopiero 14 lat później, w 1894 roku w Paryżu, Thomas Alva Edison zaprezentował kinetoskop, a jeszcze rok później - 13 lutego 1895 roku, bracia Lumiére zgłosili do opatentowania kinematograf, czyli urządzenie będące połączeniem kamery i projektora filmowego
Zobacz zasadę działania zoopraksiskopu: