Jedna z najbardziej znanych i silnych trucizn.
Jest to sól potasu i kwasu cyjanowodorowego HCN, zwanego kwasem pruskim.
Ten największy (po arszeniku) masowy truciciel w historii ludzkości, zwany potocznie cyjankiem, o charakterystycznym zapachu gorzkich migdałów, znany był ludzkości jako związek chemiczny już w XVIII wieku, choć w postaci naturalnej znany jest "od zawsze", ponieważ występuje w nasionach jabłka, moreli, brzoskwiń i gorzkich migdałów.
Cyjanek potasu ma postać białego, krystalicznego proszku - dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka to około 0,2 grama. Jednym z pierwszych, którzy poznali cyjanek był szwedzki aptekarz i chemik Carl Scheele około roku 1780.
W postaci czystej (cyjanowodór) wytworzył go Louis Gay-Lussac w 1815 roku.
Najbardziej słynne jego ofiary to Adolf Hitler i jego towarzysze z bunkru kancelarii Rzeszy: Joseph Goebels, żony obu nazistów, a także szóstka dzieci Goebbelsów. Przemyconym do celi cyjankiem zatruł się skazany na śmierć na procesie w Norymberdze Hermann Göring.
Cyjanek blokuje proces oddychania szybciej, niż plastikowa torebka naciągnięta na głowę człowieka.
Po dostaniu się cyjanku do organizmu, uwalnia się cyjanowodór, który również jest bardzo mocno trujący. Cyjanowodór blokuje enzymy oddychania tkankowego, w efekcie zanika zdolność przenoszenia tlenu do tkanek i komórek - dochodzi do niedotlenienia tkankowego. W ciągu paru sekund od przyjęcia śmiertelnej dawki następuje utrata świadomości i śmierć.
Blokada oddychania tkankowego wywołana cyjanowodorem jest jednak odwracalna. Za pomocą tlenu i chemicznych odtrutek, odblokowujących enzymy oddechowe, można ofiarę uratować.
Wydawało by się, że opisane działanie cyjanku nie daje żadnych szans ofierze. Okazuje się, że nie zawsze. Kiedy w 1916 roku próbowano otruć Grigorija Rasputina - kaznodzieję, rzekomego jasnowidza, mistyka i egzorcystę rosyjskiego - trucizna nie podziałała i nie wystarczyła do zabicia tego owianego już za życia legendą mnicha i faworyta carycy. Zginął dopiero po tym, jak został postrzelony, związany i wrzucony do rzeki Newy.
Jak już wspomniano cyjanek był wielokrotnie wykorzystywany w celach zbrodniczych lub samobójczych.
Wdychanie cyjanku paraliżuje serce i płuca. Ofiara dostaje zawrotów głowy, panika mija przy wzrastającym bólu głowy. Zaczyna boleć również klatka piersiowa, oddychanie staje się niemożliwe. Występuje obrzęk języka, ślina jest nadmiernie produkowana. Twarz staje się purpurowa i w końcu ofiara umiera.
Pierwsza nieudana próba użycia gazu jako środka do uśmiercania przestępców, miała miejsce w 1924 roku w Nevadzie. W czasie snu, do celi Jona Gee wpompowano ów gaz, ale ponieważ cela nie była szczelna, więzień przeżył. Wtedy też zdecydowano się na budowę specjalnej, szczelnej komory gazowej.
W czasie II wojny światowej cyjanek wchodził w skład niesławnego gazu: Cyklon B, którym hitlerowcy wymordowali około miliona ludzi w komorach gazowych.
Dzisiaj spotykamy go w truciźnie dla szczurów 
